İki Papa (2019) Film Tahlili
2012’te şöyle bir vaka yaşanır Vatikan’da: 2005’te seçilen Papa Benedict bazı hadiselerde isminin karalanması üzerine papalıktan çekilme durumunda kalır ve kardinal Bergoglio’yu (ileride Papa Francis) Vatikan’a çağırır. Halbuki Bergoglio da rahipliklikten istifasını verecektir. Aralarında Mesih ve kiliseye dair tartışmalar geçer. Bergoglio, hem Hristiyan itikadını reddeder hem kilisenin ekümenikliğini. Papa Benedict, bu fikirleri ve Bergoglio’nun istifa […]
Gassal (2024-) İkinci Sezon Dizi Tahlili
Gassal’in ikinci sezonu Baki’nin yanına kadın gasilhanesi açılmasıyla başlıyor. Sezon bu gasilhanenin Nihan adlı gassaliyle Baki’nin ilişkilerini anlatıyor çoğunlukla. Yine gasilhanede doğum yapma, canlı cenazeyi yıkama, Baki’nin hayrına mevlüt okuması gibi uç hadiselerle, çocukları parkta oynatma gibi tabii, farklı cinsiyetten gassaller arası sohbetler gibi romantik sahneler dizide yer alıyor. Bu sezonda önceki gibi anlam katmanlarının […]
Pinokyo (2022) Film Tahlili
“Bir zamanlar kraldık. İkinci bir kez kral olabilir miyiz? Yıkanırdık süt banyolarında. Bir elimiz yağda bir elimiz balda (…)“ Çocukla çocuk olunmamalı. Pinokyo bir çocuk iktidarı filmi. Senaryo mühim, ve bir film yapmak için iyi bir senaryo başlıca mühim bir mevzu. Pinokyo, oğlunu savaşta kaybeden bir marangoz babanın icadı olan, meleklerin bir tür “ruh” üflediği […]
Gassal (2024) Dizisi Birinci Sezon Tahlili
Gassal (2024) dizisi beklendi, geniş kitlelerle izlendi. Dizi, bir gassalin ölülerle ve yakınlarıyla mesaisini anlatıyor. Bu dizinin yorumunda klasik edebiyatımızda bildiğiniz çok katmanlılık formulünü denedim. Yani dizi bir boyutlu olarak, bir gassalin başından geçen trajikomik köy maceralarından ötede birbirine bitişik, biri diğerine açılan anlam katmanlarından okunabilir. Gassal dizisinin tabakalı yorumlanmasından yanayım: olay örgüsü, psikolojik, sanatsal […]
Çocuk ve Balıkçıl (2023) Film Tahlili
Tabiatüstü gerçekçilerin (edebiyatta Marquez, sinemada Miyazaki ve Guillermo del Toro gibi) bir gerçeklik kullandıkları söylenir. Aslında bu doğru bir tezdir: Binbir Gece masallarında mantıken mesela cinlerin yaşayışı kendi kaidelerince anlatılır. Keloğlan devlere birtakım düşman insanlar gibi davranır. Bu modern dönemde de geçerlidir: Yüzyıllık Yalnızlık birtakım tabiatüstü hadiseleri anlatsa da her cümlesi fiille biten bir kitaptır: […]
Muhsin Bey (1987) Üzerine
Biraz Türk sinemasıyla Batı’yı karşılaştıralım: yönetmen sineması olarak Andrei Tarkovski’nin filmleri, Nuri Bilge Ceylan ve Semih Kaplanoğlu’nunkilere; oyuncu sineması olarak Jim Carrey’nin filmleri, Şahan Gökbahar ve Ata Demirer’in filmlerine benzer. “Muhsin Bey” filmi tarih olarak eskimiş görünse de bugün Batı’da yeni taklitleri/sürümleri çıkan Film Noir’lara epey yakındır. Ton, atmosfer, kurgu bakımlarından, Türkçe’siyle bir “Kara Film” […]
